THỬ THÁCH CUỐI CÙNG HAY MÓN QUÀ TẠM BIỆT?

Trời đất đã vào đông. Nhìn qua cửa sổ thấy khoảng vườn trong sân trường khẳng khiu những cành cây trụi lá, tôi sốt ruột hỏi thầy: “Kanto khi nào thì sẽ có tuyết rơi thầy nhỉ?” Thầy đang loay hoay với ấm nước pha trà, chợt ngẩn ra một thoáng rồi bảo rằng cũng khó mà biết được, nếu sớm thì khoảng cuối tháng Một, còn muộn thì phải sang tháng Hai. Tôi thất vọng nghĩ rằng mình không có cơ hội được thưởng thức mùa đông ở nơi này với những bông tuyết bay nhẹ nhàng bên ngoài ô cửa sổ, vì đến giữa tháng Một thì chương trình nghiên cứu của tôi đã kết thúc mất rồi.

“Mà sao em hỏi thế? Chẳng phải em đã ngắm cảnh tuyết trắng ở vùng Hakuba hôm trước đấy ư?” Thầy trở lại ghế, ngồi đối diện với tôi qua một cái bàn rộng chất đầy sách vở. Tôi giải thích với thầy rằng tôi muốn nhìn thấy tuyết rơi kia. Ở Hakuba thì tôi chỉ nhìn thấy tuyết đọng trên cành cây, trên mái nhà và phủ trắng trên mặt đất. Thầy hiểu ra vấn đề và lấy làm ái ngại cho tôi, bảo rằng tuyết rơi là hiện tượng ít khi xảy ra ở đồng bằng phía Đông Nhật Bản, mà mùa đông ở Kanto đến muộn nên nhiều khi phải đến tháng Hai mới thấy tuyết đầu mùa.

Thật ra thì trước đó mấy tuần tôi đã sắp xếp một chuyến đi Kanazawa, vừa thăm lại “gia đình” của tôi vừa hy vọng được ngắm cảnh tuyết rơi ở vành đai phía Tây vẫn được mệnh danh là “xứ tuyết”. Nhưng khi tôi đến thì mặt đất vẫn sạch không. Buổi sáng lạnh hai độ nhưng trời đang có nắng. Mẹ tôi kể rằng tuyết mới rơi cách đó mấy hôm, nhưng chỉ là một đợt tuyết nhẹ đầu mùa nên không đọng lại nhiều mà tan ngay sau đó. Thấy tôi ngơ ngẩn tiếc vì mình đã đến không đúng dịp, mẹ cũng thắc thỏm mong chiều hôm ấy tuyết lại rơi, nhưng rốt cuộc chúng tôi đã trải qua một buổi chiều ảm đạm mà không hề có tuyết. Cả nhà rủ tôi xuống chơi vào dịp Tết, bảo rằng khi ấy chắc chắn tôi sẽ được nhìn thấy cảnh mùa đông đặc trưng của vùng này, sẽ biết thế nào là Kanazawa ngập trong tuyết trắng. Tôi thấy vui vì mình được đón tiếp trong khoảng thời gian thường chỉ dành cho sum họp gia đình, nhưng biết rằng với khối lượng công việc trong những ngày còn lại của chương trình thì tôi khó mà rời khỏi Tokyo ở thời điểm ấy. Dù vậy, tôi vẫn hy vọng sẽ may mắn được nhìn thấy tuyết rơi ở Tokyo, hoặc một nơi nào đó thuộc các tỉnh phụ cận. Chỉ cần một lần như thế trước khi tôi lên máy bay rời Nhật Bản.

Và niềm hy vọng đó đã trở nên rất đỗi mong manh sau buổi tôi trò chuyện với thầy. Tôi đành tự an ủi rằng dù sao mình cũng đã nhìn thấy cảnh núi rừng phủ tuyết trong chuyến đi hôm nọ đến vùng núi Hakuba, đã có được cảm giác tuyệt vời khi vốc tuyết lên tay, vo tròn lại mà thưởng thức cái lạnh cho đến khi lòng bàn tay ửng đỏ. Tôi cũng tự biết rằng mình không thể đòi hỏi quá nhiều may mắn trong một đợt tạm trú với thời gian ngắn ngủi và lịch trình bận rộn, nên nếu có điều gì chưa thỏa nguyện thì đành phải hẹn lại lần sau...

Nghĩ thế nên tôi tạm quên chuyện chờ đợt tuyết đầu mùa để tập trung giải quyết những công việc cuối cùng của kế hoạch nghiên cứu. Tôi cũng chẳng còn sốt ruột nhìn bảng tin dự báo thời tiết trên truyền hình để chờ xem hình ảnh người tuyết sẽ đột ngột xuất hiện ở nơi nào đó thuộc Kanto.

Công việc khiến tôi bận rộn cho đến ngày cuối cùng. Sáng hôm ấy tôi vẫn còn tranh thủ đọc sách trước khi dồn hết những món đồ cá nhân vào hai chiếc vali. Biết là trời âm u từ sớm nên tôi chẳng quan tâm đến khung cảnh bên ngoài, chỉ bật đèn bàn lên và thu mình nơi góc phòng đọc sách.

Bỗng tôi nghe ở phòng khách tầng dưới có tiếng xôn xao. Hôm ấy là Chủ Nhật nên hai chị em cô bạn cũng ở nhà, đang cắm cúi dịch tài liệu bên chiếc bàn có gắn lò sưởi kiểu truyền thống. Không hiểu chuyện gì mới xảy ra, tôi đang định nhân tiện chạy xuống phòng khách uống một chút trà nóng cho đỡ lạnh thì nghe tiếng chân chạy vội lên cầu thang, rồi gương mặt tươi cười của cô em gái bạn tôi hiện ra bên cửa.

“Chị ơi, tuyết rơi kìa! Lại rơi đúng vào ngày hôm nay chứ!”

Tôi giật mình nhìn ra cửa sổ. Đúng là tuyết đang rơi. Những mái nhà xung quanh như vừa được khoác lên lớp áo choàng màu trắng. Hai chị em hoan hỉ chạy xuống cầu thang thì thấy cô bạn tôi cũng mặt mày rạng rỡ, bảo rằng đợt tuyết đầu mùa này quả là sự may mắn lạ lùng dành cho tôi. Lạ lùng vì so với thông lệ thời tiết của miền Đông thì năm nay tuyết rơi khá sớm, mà lại rơi đúng ngày cuối cùng tôi có mặt ở Tokyo!

Tôi vội vã lục tìm máy ảnh để ghi lại gương mặt mới của khu phố mà mình đã tạm trú nửa năm, dù biết rằng cảnh quan xung quanh chẳng lấy gì làm đẹp. Rồi tôi đứng hồi lâu bên khung cửa sổ, vẫn chưa thôi sửng sốt vì sự may mắn thật bất ngờ. Chưa bao giờ tôi có cảm giác mình được trải nghiệm sự linh diệu của thiên nhiên đến thế!

Cô em gái trong nhà cũng luôn miệng bảo tôi may mắn và nồng nhiệt chúc mừng tôi, trong khi vẫn chăm chú nhìn những bông tuyết bay rập rờn bên ngoài cửa sổ. Nhưng chỉ mấy phút sau thì gương mặt cô chuyển từ nét hân hoan sang vẻ gì như ngạc nhiên, thắc mắc, kèm theo nhận xét rằng tuyết đầu mùa mà cứ rơi dày đặc trong gió mạnh thế này thì chắc thành bão tuyết mất thôi...

Mà đúng là thành bão tuyết thật! Sau mấy tiếng đồng hồ mà gió vẫn thổi mạnh và tuyết vẫn chưa ngưng. Mọi vật bên ngoài bỗng chốc chìm trong lớp tuyết dày trắng xóa. Tivi thông báo do bão tuyết đổ xuống Tokyo đột ngột nên một số tuyến tàu điện sẽ tạm dừng...

Tôi thắc thỏm lo lắng vì đang định đi tàu lên ga Shinjuku để tìm mua máy ảnh giúp cho một người bạn, nhưng tàu điện thì đã có vài tuyến ngừng chạy mà tuyết thì chẳng biết khi nào mới ngừng rơi. Tàu điện đi ngang nhà ga chỗ tôi ở lại là tuyến tàu bị dừng sớm nhất và lâu nhất, vì đường tàu khá gần bờ biển nên khi có gió mạnh thì không thể đảm bảo an toàn.

Đắn đo hồi lâu rồi tôi cũng quyết định phải đi, vì chỉ còn hôm ấy là cơ hội cuối cùng để làm giúp công việc mà bạn tôi gửi gắm. Tôi hy vọng nếu tàu dừng quá lâu thì vẫn có thể đi xe buýt đến ga nào gần đó, rồi chuyển sang đi tàu điện ngầm để đến Shinjuku.

Bước ra khỏi nhà khi trời đang bão tuyết, tôi mới hiểu thế nào là mặt trái của vẻ đẹp và sự nên thơ của cảnh tuyết rơi mà mình vẫn ước ao được nhìn thấy dù chỉ một lần. Khi ngồi trong gian phòng ấm áp mà duỗi chân thoải mái bên lò sưởi thì nhìn cảnh bông tuyết bay bay bên ngoài ô cửa kính quả đúng là vô cùng lãng mạn. Nhưng mọi chuyện sẽ ngược lại hoàn toàn với một người phải che dù và thận trọng bước đi trên con đường ngập tuyết. Khi đến Hakuba, tôi đã thấy những mảng tuyết còn đọng lại bên đường rất đẹp, vì con đường ở miền núi vắng ngắt chỉ thỉnh thoảng mới có vài chiếc ô tô phóng vụt qua. Còn một con đường nhỏ giữa lòng Tokyo sau khi hứng bão tuyết suốt mấy tiếng đồng hồ thì thật là tai họa! Bước chân người qua lại thường xuyên làm cho lớp tuyết liên tục bị xới lên, chỗ lồi chỗ lõm. Đi trên một đoạn đường như thế mà nếu không mang ủng thì phải vửa khéo léo tránh những đụn tuyết dày, vừa phải tránh luôn cả những chỗ tuyết đã đóng cứng thành băng vì rất dễ trơn trượt.

Mất rất nhiều thời gian, vì phải tìm kiếm và chờ đợi các phương tiện giao thông, thì tôi mới tìm được đến nơi cần đến. Việc mua bán diễn ra nhanh chóng và thuận tiện, nhưng đến lúc quay về thì tôi lại lâm vào bế tắc. Tuyết vẫn rơi và những tuyến tàu điện bị chỉ định ngưng vận hành cứ tăng lên liên tục. Tôi phải đi lòng vòng từ ga này sang ga khác, nhưng cuối cùng vẫn bị kẹt khi chỉ còn cách nơi tôi ở một đoạn ngắn trên tuyến JR mà tôi vẫn đến trường. Đành phải đứng nối vào dòng người dằng dặc đang xếp hàng đợi taxi. Rốt cuộc khi tôi về đến nhà thì đêm đã trôi qua gần một nửa. Thời gian còn lại chỉ kịp cho tôi thu xếp hành lý và viết vài bức thư gửi lại những người quen tôi chưa kịp đến chào.

Trước đó, vì biết mình sẽ mang hành lý cồng kềnh và khá nặng, tôi đã cẩn thận đặt một chuyến xe buýt cao tốc chạy thẳng từ nhà ga đường sắt gần nơi tôi ở đến sân bay. Nhưng khi tôi ra ga thì được biết xe buýt hủy chuyến vì bão tuyết. May mà tàu điện đã hoạt động trở lại và cô bạn luôn lo lắng cho tôi đã dậy sớm để giúp tôi mang hành lý lên tàu.

Khi đổi sang tuyến tàu chạy thẳng đến sân bay, yên vị trên ghế ngồi và nhìn ra khung cảnh bên ngoài đang lùi lại khi đoàn tàu bắt đầu chuyển bánh, tôi mới được thở phào nhẹ nhõm vì đã thoát khỏi tầm ảnh hưởng của trận bão tuyết đột ngột và nghiêm trọng vừa mới đi qua. Nhìn từ trong toa tàu ấm áp và bình yên, khi bản thân đã trút được mọi điều lo lắng, những mảng tuyết còn đọng trắng xóa trên đường tàu trước mắt tôi lại trở về vẻ đẹp thuần khiết của thiên nhiên trong trẻo. Chỉ chừng ấy trải nghiệm cũng đủ cho tôi thấm thía rằng, dù tâm hồn có trong sáng đến mức nào đi nữa thì đánh giá của một con người về cái đẹp không bao giờ có thể là thuần túy khách quan. 

Về đến Việt Nam rồi, khi gọi điện thoại sang phòng nghiên cứu của thầy để báo tin, tôi kể lại cho thầy chuyện tuyết rơi hôm trước. Thầy nghe rồi bảo rằng chính thầy cũng xúc động khi gặp tuyết đầu mùa bất ngờ như thế, rằng đó là món quà mà các vị thần của thiên nhiên Nhật Bản đã kịp tặng cho tôi trước lúc lên đường. Tôi cũng cảm thấy rằng mình đã nhận được một món quà thật lớn vào giờ phút chia tay. Nhưng vì quá lớn nên món quà đồng thời cũng là một thử thách cuối cùng để tôi được trải nghiệm thiên nhiên Nhật Bản, và nhờ đó mà hiểu thêm một chút về cuộc sống của người dân xứ tuyết. Tôi biết rằng mọi cơ hội để trải nghiệm đều rất đáng trân trọng, và tôi nghĩ rằng mình đã tiếp nhận món quà đến từ các vị thần với đầy đủ ý nghĩa của nó bằng một cuộc trải nghiệm tình cờ mà cũng thật khó quên.